Pitanologia a Neuro-Lingwistyczne Programowanie cz.5

Tak to sceptycy zanegowali podstawy dialektyki i logiki. Zanegowali oni także szczegółowe koncepcje teologiczne, przyrodnicze, matematyczne i etyczne wykazując, że w obrębie tych dziedzin nic pewnego nie da się twierdzić.

Na przykład z ważnym pojęciem przyczyny i rozumowaniem teleologicznym rozprawili się tak:

Pojęcie przyczyny jest pojęciem wewnętrznie sprzecznym gdyż można ją ujmować na trzy sposoby:

  1. jako jednoczesnej ze skutkiem,
  2. jako wcześniejszej,
  3. jako późniejszej

ale –

  1. jeśli jest jednoczesna to jak przyczyna wytwarza coś, co już istnieje,
  2. nie może być wcześniejsza bo byłaby w przeszłości, gdy jest przyczyna nie ma skutku, gdy jest skutek nie ma przyczyny a ponadto przeszłość jest statyczna więc jak może wywoływać?

nie może być późniejsza bo gdy byłby skutek to nie byłoby jeszcze przyczyny.

sceptykCałość przytoczonych poglądów odnosi się do komunikacji werbalnej i w tym zakresie ma pełne zastosowanie w NLP. Jednakże Neuro-Lingwistyczne Programowanie wychodzi poza język werbalny i zajmuje się także mową ciała , i to tą wyraźną, manifestującą się w postawie, gestykulacji jak i tą subtelną, wyrażającą się delikatną mimiką, zmianami kolorystyki skóry, itd.. W znacznie mniejszym stopniu zajmuje się „mową zachowania” mimo, że jest to najbardziej spontaniczny sposób wyrażania się człowieka.

NeuroLingwistyczne Programowanie zajmuje się także mową naszej wyobraźni mimo, że jest ona dostępna bezpośrednio
w introspekcji tylko podmiotowi. Manifestuje się ta mowa mniej lub bardziej świadomie we wszystkich innych rodzajach mowy
a jest podstawową mową myślenia i przeżywania podmiotu. We wszystkich tych rodzajach mowy podstawowe zasady, odnoszące się do mowy werbalnej mają zastosowanie. Wszystkie bowiem wypowiedzi odnoszą się do jakiejś rzeczywistości i istotna jest relacja jaka zachodzi między wypowiedzią a tą rzeczywistością – ujmowana w kategoriach prawdziwości, adekwatności czy słuszności lub poprawności. Wypowiedzi mogą być wewnętrznie sprzeczne lub nie, mogą być ze sobą zgodne lub sobie przeciwstawne. Wypowiedzi układają się w jakiś ciąg komunikacyjny i stanowią dialog z samym sobą lub z drugim człowiekiem. Mogą o czymś informować, mogą przekonywać – nawet erystycznie, mogą i poszukiwać nieznanych rozwiązań a więc prowadzić twórcze poszukiwania odpowiedzi na nowe pytania. Tutaj podejście sokratejskie ma szczególne zastosowanie.

Także podstawowy dylemat moralny starożytnych – czy dyskusja ma być tylko poszukiwaniem prawdy czy też jedynie walką,
w której liczy się przekonanie przeciwnika do swoich tez lub obalenie jego, nawet prawdziwych – jest dylematem na gruncie NeuroLingwistycznego Programowania. Wyrażającym się podstawową wątpliwością co do prawa manipulacji drugim człowiekiem. Przejawia się często w formułowanym wobec NLP zarzucie, że jest sztuką manipulacji.

Do czego zatem można przekonywać drugiego człowieka?

  • Czy do tego, do czego sam chce, nawet jeżeli wiemy, że jest to dla niego szkodliwe?
  • Może do tego, o czym wiemy, że jest dla niego korzystne mimo, że on sam tego nie chce?
  • A może do tego, co jest absolutnie, obiektywnie prawdziwe – ale co jest absolutnie, obiektywnie prawdziwe?
  • Wydaje się, że jedynie do tego, co on sam uważa za korzystne dla siebie i co my także uważamy za korzystne dla niego!